درمان یبوست با قهوه: تأثیر قهوه بر یبوست + نکات و نحوه مصرف!

درمان یبوست با قهوه یکی از روش‌های طبیعی و مورد توجه در بهبود عملکرد روده است. قهوه با دارا بودن ترکیبات فعالی مانند کافئین و اسید کلروژنیک می‌تواند حرکات روده را تحریک کرده و به دفع منظم کمک کند. تأثیر قهوه بر یبوست به‌ویژه از طریق افزایش انقباضات روده بزرگ، ترشح صفرا و تنظیم ریتم گوارش قابل‌توجه است. این نوشیدنی در بسیاری از افراد بلافاصله پس از مصرف باعث احساس دفع می‌شود. در ادامه این مطلب از بلاگ آجیل و خشکبار آجیل چی به تفسیر کامل این موضوع پرداخته ایم.

آیا قهوه برای یبوست خوب است؟

قهوه بخاطر وجود کافئین و آنتی‌اکسیدان‌های قوی از طریق تحریک حرکات روده به درمان یبوست کمک می‌کند.

ترکیبات فعال قهوه مانند کافئین، ترشح اسید معده و هورمون‌های گوارشی را تحریک کرده و از این طریق موجب افزایش حرکات روده‌ای (پریستالتیسم) می‌شود. مورد علمی دیگر که در درمان یبوست با قهوه وجود دارد، تحریک عضلات صاف دیواره روده بزرگ است که به تخلیه آسان‌تر محتویات روده کمک می‌کند.

آیا مصرف قهوه می‌تواند باعث تشدید یبوست شود؟

رابطه قهوه و یبوست به هیدراته بودن بدن بستگی دارد. مصرف بیش از حد قهوه یبوست را تشدید می‌کند.

طبق نظر پزشکان طب سنتی در برخی از مزاج‌ها احتمال دارد که مصرف قهوه باعث تشدید یبوست شود. درکل، مصرف بیش‌ازحد قهوه ممکن است با اثرات دیورتیک خود باعث کم‌آبی بدن شده و با این اثر، می‌تواند یبوست را تشدید کند. بنابراین حفظ تعادل مصرف و نوشیدن آب کافی در کنار قهوه بسیار اهمیت دارد.

درمان یبوست با قهوه: چگونه قهوه به رفع یبوست کمک می‌کند؟

درمان یبوست با قهوه به کمک ترشح بیشتر هورمون‌های گوارشی مثل گاسترین و صفرا و تحریک انقباضات روده‌ای شکل می‌گیرد.

قهوه تنها یک نوشیدنی محرک نیست؛ بلکه بر عملکرد دستگاه گوارش نیز اثر مستقیمی دارد. در ادامه مکانیزم‌های علمی تاثیر قهوه بر یبوست بررسی می‌شود:

1. تحریک انقباضات روده بزرگ با نوشیدن قهوه

رابطه قهوه و یبوست مربوط به فعال کردن حرکات روده بزرگ تنها چند دقیقه پس از مصرف است. این اثر ناشی از تحریک عضلات صاف روده است که باعث افزایش انقباضات پریستالتیک می‌شود.

2. کافئین و روده بزرگ

از تاثیر قهوه بر یبوست وجود کافئین است که با تحریک سیستم عصبی سمپاتیک، ترشح هورمون‌هایی مانند گاسترین و کوله‌سیستوکینین را افزایش می‌دهد. این هورمون‌ها حرکت روده‌ها را تسریع می‌کنند و باعث تخلیه بهتر مواد دفعی می‌شوند.

3. درمان یبوست با قهوه تلخ

قهوه تلخ به‌دلیل عدم وجود شکر و شیر، جذب مایعات روده‌ای را کمتر مختل می‌کند و اثر خالص‌تری بر روده‌ها دارد. همچنین اسیدیته طبیعی قهوه تلخ می‌تواند ترشح صفرا را تحریک کند که خود در تسهیل حرکات روده مؤثر است.

4. رفلکس معده و تاثیر قهوه بر یبوست

نوشیدن قهوه می‌تواند «رفلکس معده_روده» را تحریک کند؛ پاسخی عصبی که با پر شدن معده، حرکات روده بزرگ را افزایش می‌دهد. این واکنش مربوط به درمان یبوست با قهوه و  تسریع دفع مدفوع می‌شود.

5. درمان یبوست با قهوه با افزایش تولید صفرا

تاثیر قهوه بر یبوست بیشتر به افزایش ترشح صفرا از کبد مربوط است و این صفرا از طریق تحریک حرکات روده و نرم کردن مدفوع، فرآیند دفع را تسهیل می‌کند. ترکیبات تلخ قهوه در فعال‌سازی این مسیر نقش مهمی دارند.

6. خاصیت آنتی‌اکسیدانی قهوه و یبوست

قهوه سرشار از پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اسید کلروژنیک است که با کاهش التهاب خفیف در دیواره روده، عملکرد گوارشی را بهبود می‌دهند و به تنظیم حرکات طبیعی روده کمک می‌کنند.

7. کاهش وزن با مصرف قهوه

در کنار درمان یبوست با قهوه، این نوشیدنی پرطرفدار موجب کاهش وزن نیز می‌شود. قهوه با افزایش متابولیسم پایه و مهار اشتها به‌طور موقت، شرایط کاهش وزن را فراهم می‌کند. این کاهش وزن می‌تواند با کاهش فشار روی روده و بهبود وضعیت حرکات روده‌ای، اثر غیرمستقیم مثبتی بر یبوست داشته باشد.

8. نقش اسید کلروژنیک در درمان یبوست با قهوه

ارتباط قهوه و یبوست به نقش اسید کلروژنیک موجود در آن نیز مربوط است. چون این ماده در قهوه ترش، تولید گاسترین را تحریک می‌کند. این هورمون در افزایش حرکات معده و روده نقش دارد.

9. افزایش جذب آب

یکی دیگر از عوامل مهم در درمان یبوست با قهوه، تحریک حرکت روده و افزایش تماس مدفوع با دیواره کولون و در نتیجه جذب بهتر آب توسط بدن است. این جذب مؤثر آب، از خشک شدن مدفوع جلوگیری کرده و دفع را آسان‌تر می‌سازد.

انواع قهوه برای درمان یبوست

هر چقدر میزان کافئین و آنتی‌اکسیدان‌ها بیشتر باشد، مثل قهوه روبوستا و عربیکا، تأثیر قهوه بر یبوبست بیشتر است.

درمان یبوست با قهوه با توجه به نوع آن متفاوت است؛ برخی از آن‌ها به‌دلیل کافئین بالا، برخی دیگر با ترکیبات تلخ طبیعی موجب تحریک حرکات روده می‌شوند.

1. قهوه روبوستا

این مدل قهوه دارای میزان بالای کافئین بوده و گزینه‌ای قوی‌تر برای تحریک روده است. کافئین در این نوع قهوه، سیستم عصبی و هورمون‌های گوارشی مانند گاسترین را فعال کرده و با افزایش حرکات روده، به تخلیه سریع‌تر محتویات کمک می‌کند.

2. عربیکا

قهوه عربیکا با کافئین ملایم‌تر اما آنتی‌اکسیدان‌های قوی مانند اسید کلروژنیک، در بهبود خفیف حرکات روده نقش دارد.

3. ترکیبی

تأثیر قهوه‌ ترکیبی بر یبوست، چون شامل درصدی از عربیکا و روبوستا است، مزایای هر دو را دارد. ترکیب تلخی و میزان متعادل کافئین، موجب تحریک مناسب روده بدون اثرات جانبی شدید می‌شود.

4. قهوه بدون کافئین

این مدل قهوه اگرچه فاقد کافئین است، اما همچنان حاوی ترکیباتی مانند اسیدهای کلروژنیک و مواد تلخ است که می‌توانند انقباضات روده را تحریک کنند.

مدل قهوه بدون کافئین برای افرادی که به کافئین حساسیت دارند، می‌تواند راهی ایمن برای بهبود عملکرد روده و رفع یبوست باشد.

5. قهوه سرد دم

درباره قهوه سرد دم (Cold Brew) باید به این نکته اشاره کرد که، چون این مدل قهوه استخراج آهسته‌تری دارد، حاوی ترکیبات ملایم‌تری است.

نوشیدنی قهوه سرد دم با اسیدیته کمتر، تأثیر منفی کمتری بر معده دارد و می‌تواند برای افرادی با مشکلات گوارشی همراه با یبوست، گزینه‌ی مؤثری باشد.

6. قهوه فوری

میزان کافئین قهوه فوری به نوع و برند بستگی دارد، اما با این وجود، برای تحریک حرکات روده مفید است. البته نباید این نکته را فراموش کرد که افزودنی‌ها، تاثیر طبیعی قهوه بر یبوست را تا حدی کاهش می‌دهند.

روش‌ های مختلف دم کردن قهوه برای درمان یبوست

برای درمان یبوست با قهوه باید به نحوه دم‌آوری قهوه توجه کرد. چون در استخراج ترکیبات فعال آن، مانند کافئین، پلی‌فنول‌ها و اسید کلروژنیک بسیار تأثیر دارد:

قهوه‌ساز

دم‌کردن قهوه با قهوه ساز (Drip Coffee Maker) با استفاده از آب داغ و فشار پایین، ترکیبات ملین قهوه را به‌صورت متعادل استخراج می‌کند. این روش نوشیدنی‌ای با اسیدیته متوسط و کافئین کافی تولید می‌کند که برای تحریک ملایم روده مناسب است.

فرنچ پرس

در روش فرنچ پرس (French Press)، قهوه در تماس طولانی‌تری با آب است و نوشیدنی‌ای غنی از روغن‌های طبیعی و مواد تلخ تولید می‌کند. این ترکیبات می‌توانند ترشح صفرا را افزایش دهند اما برای درمان یبوست با قهوه تأثیر متوسطی دارد.

چکه ساز

با چکه ساز (Pour Over / V60) آب به‌آرامی بر روی قهوه ریخته می‌شود. این فرایند منجر به استخراج کنترل‌شده ترکیبات قهوه شده و نوشیدنی حاصل، شفاف‌تر و سبک‌تر است. اما همچنان حاوی مقدار مناسبی از کافئین و اسیدهای آلی به منظور درمان یبوست با قهوه است.

قهوه جوش

با استفاده از موکاپات و اسپرسوسازهای خانگی قهوه‌ای غلیظ و با کافئین بالا می‌توان درست کرد. با روش قهوه جوش مؤثرترین قهوه برای درمان یبوست را تهیه می‌کنید.

قهوه سرد دم

در دم‌آوری سرد، پودر قهوه برای 12 تا 24 ساعت باید در آب سرد خیسانده شود. با این روش ترکیبات خیلی آرام و تدریجی استخراج می‌شوند. بنابراین هم برای افرادی که معده‌ی حساسی دارند مناسب است و هم خاصیت ملینی دارد.

بهترین زمان مصرف قهوه برای درمان یبوست

برای درمان یبوست با قهوه، بهترین زمان مصرف قهوه که باعث تحریک روده می‌شود، صبح‌ها پس از صرف صبحانه است. در این زمان، روده‌ها آمادگی بیشتری برای پاسخ به محرک‌هایی مثل کافئین دارند و رفلکس معده-روده نیز به‌خوبی فعال می‌شود.

میزان مناسب مصرف قهوه برای رفع یبوست

برای نتیجه گرفتن از تأثیر قهوه بر یبوست، به مصرف 1 تا 2 فنجان در روز رضایت دهید! مصرف بیش از حد می‌تواند باعث دهیدراته شدن بدن و اثر معکوس شود، بنابراین تعادل در مصرف بسیار مهم است.

نکات مهم در درمان یبوست با قهوه

قهوه اگر به درستی مصرف شود، می‌تواند به عنوان یک محرک طبیعی روده‌ها عمل کند. برای درمان یبوست با قهوه نکات زیر را در نظر بگیرید:

1. افزودن مواد مغذی به قهوه: افزودن چربی‌های سالم مانند روغن نارگیل یا کره، ادویه‌هایی مثل دارچین یا زنجبیل، و حتی شیرهای گیاهی می‌تواند هضم را بهبود بخشد.
2. نوشیدن آب کافی: کافئین خاصیت ادرارآور دارد و ممکن است موجب از دست رفتن آب بدن شود. کاهش آب در روده می‌تواند باعث خشکی مدفوع و تشدید یبوست گردد.
3. عدم مصرف قهوه با معده خالی: بهتر است قهوه بعد از صرف یک وعده غذایی سبک نوشیده شود تا اثر ملایم‌تری بر سیستم گوارش داشته باشد.
4. قهوه را آرام و به صورت مزه مزه کردن بنوشید: نوشیدن آهسته و مزه‌مزه کردن قهوه باعث جذب تدریجی ترکیبات فعال آن شده، روده‌ها را ملایم‌تر تحریک می‌کند.
5. سعی کنید از قهوه طبیعی استفاده کنید نه فوری: قهوه‌های فوری معمولاً فرآوری‌شده‌اند و ممکن است دارای افزودنی‌ها یا طعم‌دهنده‌های مصنوعی باشند که تأثیر قهوه بر یبوست را کاهش می‌دهند.
6. خانم های باردار یا شیرده حتما قبل از مصرف قهوه با پزشک مشورت کنند: کافئین می‌تواند از جفت عبور کرده یا به شیر مادر منتقل شود و بر رشد جنین یا نوزاد تأثیر بگذارد.

عوارض جانبی قهوه برای یبوست

گرچه درمان یبوست با قهوه کاملا مؤثر است، اما مصرف بی‌رویه آن یا استفاده در شرایط خاص ممکن است با عوارضی همراه باشد که نه‌تنها یبوست را بهبود نمی‌بخشد، بلکه سلامت گوارش را نیز مختل کند. از جمله عوارض جانبی مصرف قهوه:

1. بی‌خوابی

کافئین موجود در قهوه می‌تواند سیستم عصبی مرکزی را تحریک کرده و سطح هوشیاری را بالا ببرد. این ویژگی ممکن است باعث اختلال در به خواب رفتن یا کاهش کیفیت خواب شبانه شود. بنابراین اگر نسبت به کافئین حساس هستید، توصیه می‌کنیم در ساعات پایانی روز از نوشیدن قهوه خودداری کنید.

2. اضطراب

کافئین موجود در قهوه ممکن است سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول را در بدن افزایش دهد که به نوبه‌ی خود منجر به احساس اضطراب، تنش یا تحریک‌پذیری می‌شود. اگر دچار اضطراب هستید، بهتر است مصرف قهوه را کاهش دهید یا به سراغ گزینه‌های بدون کافئین بروید.

3. اسهال

اگرچه درمان یبوست با قهوه امکان‌پذیر است اما نوشیدن بیش از حد قهوه می‌تواند با تحریک بیش از حد روده و افزایش حرکات آن همراه باشد و باعث اسهال، نفخ یا ناراحتی معده شود. اگر پس از نوشیدن قهوه با این مشکلات مواجه می‌شوید، کاهش مصرف یا استفاده از قهوه بدون کافئین می‌تواند کمک‌کننده باشد.

4. سوءهاضمه

قهوه ممکن است باعث افزایش ترشح اسید معده شده و در نتیجه با سوزش سر دل، رفلاکس و مشکلات گوارشی مانند سوء هاضمه همراه باشد. در صورتی که به رفلاکس معده یا ناراحتی‌های گوارشی مبتلا هستید، بهتر است مصرف قهوه را محدود کرده یا به‌طور کامل کنار بگذارید.

5. افزایش فشار خون

قهوه و کافئین آن می‌تواند با افزایش فشار خون نیز همراه باشد. افراد مبتلا به فشار خون بهتر است کمتر قهوه بنوشند یا از قهوه بدون کافئین استفاده کنند. بعلاوه اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، بهتر است در خصوص تداخلات دارویی با پزشک خود مشورت کنید.

آیا برخی افراد نسبت به قهوه حساس تر هستند؟

افراد مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، اضطراب مزمن، ریفلاکس معده یا مشکلات قلبی ممکن است نسبت به کافئین حساس‌تر باشند. در این افراد، بجای درمان یبوست با قهوه، شاهد دل‌پیچه، اسهال یا تشدید علائم گوارشی هستیم.

برای درمان یبوست با قهوه، قهوه بدون کافئین بهتر است یا معمولی؟

قهوه معمولی حاوی کافئین، اثر ملین قوی‌تری نسبت به نوع بدون کافئین دارد زیرا کافئین موجب تحریک مستقیم عضلات روده می‌شود. البته قهوه بدون کافئین نیز تا حدی تأثیر دارد، اما برای نتایج سریع‌تر، نوع کافئین‌دار مناسب‌تر است.

چه مدت می توانید از قهوه برای درمان یبوست استفاده کنید؟

درمان یبوست با قهوه، یک روش موقتی است نه یک راه حل دائمی! در صورت نیاز مستمر، باید به‌دنبال اصلاح رژیم غذایی، افزایش فیبر و بررسی علل زمینه‌ای یبوست باشید. مصرف طولانی‌مدت قهوه فقط به این منظور، می‌تواند عوارض جانبی در پی داشته باشد.

آیا مواد افزودنی قهوه بر سلامت روده تأثیر می‌گذارد؟

مواد افزودنی مانند شیر، شکر یا شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است ترکیب قهوه را تغییر و تأثیر قهوه بر یبوست و عملکرد آن در گوارش را افزایش یا کاهش دهند. در افراد حساس، برخی از این مواد می‌توانند باعث التهاب، نفخ یا اختلال در حرکات روده شوند.

شیر و سلامت روده

مصرف شیر، مخصوصا به‌صورت ناشتا، در برخی افراد ممکن است باعث نفخ، گاز یا اسهال شود.

شکر و سلامت روده

برای تعادل میکروبی روده و جلوگیری از رشد باکتری‌های مضر باید در مصرف شکر دقت کرد.

تاثیر شیرین‌کننده‌ها بر سلامت روده

شیرین‌کننده‌های مصنوعی مانند آسپارتام یا سوکرالوز ممکن است ترکیب فلور روده را تغییر دهند. بنابراین بجای درمان یبوست با قهوه ممکن است باعث کاهش باکتری‌های مفید و افزایش اختلالات گوارشی شوند.

افزودن کرم به قهوه و تاثیر قهوه بر یبوست

کرم‌های لبنی یا گیاهی پرچرب ممکن است باعث کند شدن حرکت روده در برخی افراد شده و تأثیر قهوه بر یبوست را کاهش دهد.

بهترین جایگزین‌های قهوه برای درمان یبوست

در کنار قهوه، مصرف آب کافی، میوه، سبزیجات فیبردار، انواع غلات و آجیل برای درمان یبوست بسیار مؤثر است.

در کنار روش درمان یبوست با قهوه، می‌توانید از نوشیدنی‌ها و مواد طبیعی دیگری نیز برای رفع این مشکل کمک بگیرید، که تأثیرات بیشتر و عوارض کمتری دارند؛ از بهترین جایگزین‌های قهوه برای درمان یبوست:

1. آب: نوشیدن آب کافی باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل حرکت روده می‌شود.
2. میوه‌ها و سبزیجات: گیاهان حاوی فیبر محلول و نامحلول هستند و به روان شدن دفع کمک می‌کنند.
3. غلات کامل: غنی از فیبر بوده و و حرکات طبیعی روده را منظم می‌کنند.
4. آجیل و دانه‌ها: انواع مغزهای آجیلی و چرب با چربی‌های سالم و فیبر در درمان یبوست نقش دارند.
5. مصرف پروبیوتیک: با تقویت فلور میکروبی روده، عملکرد گوارشی را بهبود می‌بخشد.

سوالات متداول در خصوص درمان یبوست با قهوه

در ادامه، پاسخ‌هایی کوتاه، علمی و کاربردی به متداول‌ترین پرسش‌ها در زمینه درمان یبوست با قهوه ارائه می‌شود:

بهترین قهوه برای یبوست چیست؟

قهوه معمولی تلخ و بدون افزودنی به‌ویژه قهوه عربیکا، بیشترین اثر را در تحریک روده و درمان یبوست دارد.

کدام برای درمان یبوست بهتر است: قهوه گرم یا سرد؟

برای درمان یبوست با قهوه، قهوه گرم به‌دلیل تحریک بیشتر روده بزرگ نسبت به قهوه سرد، بیشتر پیشنهاد می‌شود.

آیا قهوه می تواند در هنگام یبوست اثر مضر داشته باشد؟

بله، در برخی افراد باعث کم‌آبی، تحریک معده یا اختلال در حرکات روده می‌شود.

چرا قهوه باعث یبوست می‌‎شود؟

مصرف بی‌رویه‌ی قهوه بدون آب کافی، موجب تشدید مشکل یبوست می‌شود.

آیا مصرف قهوه در کنار سایر داروها برای یبوست مجاز است؟

بله، ولی بهتر است با پزشک مشورت شود، چون قهوه ممکن است جذب برخی داروها را مختل کند.

چه جایگزین‌هایی برای قهوه برای درمان یبوست وجود دارد؟

آب، میوه‌های فیبردار، سبزیجات، جو دوسر، تخم کتان و پروبیوتیک‌ها جایگزین‌های طبیعی مؤثر هستند.

کاپوچینو برای یبوست خوبه؟

به دلیل وجود شیر در کاپوچینو، احتمالا تاثیر قهوه بر یبوست کمی کاهش می‌یابد و در برخی از افراد با این مشکل، دچار نفخ می‌شود.

شیر قهوه برای یبوست خوب است؟

در افراد با تحمل لاکتوز، شیر قهوه مشکل‌ساز نیست اما برای برخی باعث نفخ یا کندی حرکات روده می‌شود.

آیا قهوه اسپرسو باعث یبوست می‌شود؟

قهوه اسپرسو به‌دلیل غلظت بالا و کافئین بیشتر معمولاً اثر ملین دارد، نه یبوست‌زا، مگر در مصرف بیش از حد.

آیا قهوه سبز باعث یبوست می‌شود؟

قهوه سبز کافئین کمتری دارد و اثر ملین آن نسبت به قهوه معمولی کمتر است، اما معمولاً یبوست‌زا نیست.

آیا قهوه ترک باعث یبوست می‌شود؟

قهوه ترک با کافئین متوسط و غلظت بالا اغلب اثر ملین دارد و در افراد سالم یبوست ایجاد نمی‌کند.

آیا قهوه فقط ادرارآور است یا برای درمان یبوست نیز مفید است؟

درمان یبوست با قهوه از طریق تحریک روده بزرگ، افزایش صفرا و تحریک انقباضات گوارشی ممکن است، نه فقط اثر ادرارآور.

منبع: cafely, singlecare
خرید قهوه